سردرد و درمانهای طب سنتی

در این نوشته سعی داریم تا در مورد سردرد و درمانهای طب سنتی مطالبی را بیان کنیم. سردرد زمانی رخ میدهد که بافتها و ساختارهای احاطهکننده مغز دچار التهاب یا تحریک شوند و این وضعیت میتواند به شکلهای مختلف بروز پیدا کند. سردرد در جلوی سر معمولاً ناشی از التهاب سینوسهای پیشانی است و گاهی همراه با تب و لرز دیده میشود که در این حالت درمان با آنتیبیوتیک و مسکن انجام میگیرد. نوع دیگری از سردرد در پشت سر بروز میکند که اغلب به دلیل مشکلاتی مانند فشار خون بالا، افزایش چربی خون یا دردهای ستون فقرات گردنی ایجاد میشود. سردردهای نواری نیز حالتی دارند که درد مانند نوار اطراف سر احساس میشود. در موارد ناگهانی و شدید، سردرد میتواند نشانه یک وضعیت اورژانسی باشد و نیاز به تصویربرداری مغزی مثل سیتیاسکن دارد، زیرا ممکن است خونریزی مغزی وجود داشته باشد. این تنوع علل باعث شده که سردرد و درمانهای طب سنتی نیز در کنار پزشکی مدرن برای مدیریت بهتر این مشکل مورد توجه قرار گیرد.
درمان سردرد در طب سنتی
در طب سنتی، سردرد و درمانهای طب سنتی بر این اصل استوار هستند که ابتدا باید علت زمینهای مشخص شود و سپس با اصلاح مزاج و پاکسازی بدن، درد کاهش پیدا کند. در نگاه طب سنتی، بیش از سی نوع سردرد وجود دارد و درمان بهصورت عمومی شامل چند مرحله مهم است:
- شستن سر با ختمی یا استفاده از شامپوی ختمی یکی از روشهای تسکیندهنده است
- گذاشتن حنا روی سر نیز به کاهش حرارت و التهاب کمک میکند
- آرامسازی اعصاب با گیاهان مفرح مانند بیدمشک، سنبلالطیب و گاوزبان توصیه شده است
- کاهش مصرف غذا و افزایش خواب نیز به تنظیم مزاج کمک میکند
- پاکسازی خلط غالب با هلیلهها و بهویژه اطریفل گشنیزی نقش مهمی دارد و مانع صعود بخارات به سوی مغز میشود
- چکاندن روغن بنفشه کنجدی برای گرممزاجان و روغن مرزنجوش برای سردمزاجان در بینی، همراه با انفیه، از روشهای تقویتشده در طب سنتی است.
همین الآن این محصولات را از فروشگاه باغ خدا تهیه نمایید
سر شوی( شامپو)
روغن بنفشه
سردرد میگرنی و علائم آن
سردرد میگرنی یکی از شایعترین انواع سردرد است که معمولاً بهصورت درد ضرباندار و بیشتر در یک طرف سر بروز میکند. این نوع سردرد میتواند با مجموعهای از علائم پیشدرآمد همراه باشد که به آنها «اورا» یا نشانههای پیش از حمله گفته میشود. کاهش انرژی، تحریکپذیری، افسردگی، حساسیت شدید به نور، بو و صدا، تهوع، سرگیجه، بیاشتهایی، خستگی و حتی تاری دید از نشانههای رایج قبل از شروع سردرد هستند. علت اصلی میگرن بیشتر جنبه عروقی دارد و انقباض و سپس انبساط عروق مغزی موجب تغییر حجم خونرسانی و تحریک سلولهای مغز میشود که نتیجه آن ایجاد سردرد ضرباندار است. سابقه خانوادگی و عوامل ژنتیکی نیز در بروز میگرن نقش مهمی دارند. تشخیص میگرن معمولاً بالینی است و آزمایش اختصاصی برای آن وجود ندارد. آگاهی از این علائم کمک میکند که سردرد و درمانهای طب سنتی و مدرن بهتر و هدفمندتر انتخاب شوند.
درمان میگرن با طب مدرن
در درمان میگرن با طب مدرن، تمرکز اصلی بر کاهش شدت درد و کنترل علائم همراه است. میگرن معمولاً با درد ضرباندار و یکطرفه بروز میکند و بهدلیل تغییرات عروقی در مغز ایجاد میشود. در این نوع سردرد، برای کنترل حملات، از داروهای شناختهشدهای مانند سوماتریپتان استفاده میشود که به کاهش انقباض غیرطبیعی عروق کمک میکند و باعث تسکین سریعتر درد میگردد. همچنین داروهایی مانند ایمیپرامین میتوانند در مواردی برای پیشگیری از تکرار حملات تجویز شوند. ژلوفن نیز در بسیاری از موارد برای کاهش التهاب و کاهش شدت سردردهای میگرنی کاربرد دارد. با وجود اینکه طب مدرن نقش بسیار مهمی در کنترل فوری علائم دارد، آگاهی از علائم و تشخیص بالینی دقیق اهمیت زیادی دارد. در کنار روشهای پزشکی، بسیاری از بیماران علاقهمند هستند از سردرد و درمانهای طب سنتی نیز برای کاهش عوامل محرک و بهبود سبک زندگی استفاده کنند تا مدیریت کاملتری بر حملات میگرنی داشته باشند.
درمان میگرن در طب سنتی
در طب سنتی، درمان میگرن بر پایه اصلاح مزاج، پرهیزهای غذایی و پاکسازی بدن انجام میشود. در این نگاه، میگرن نتیجه تحریک عروق و تجمع اخلاط ناسازگار در بدن است و بنابراین نخستین مرحله، حذف مواد غذایی محرک مانند ترشیها، کنسروها، سوسیس و کالباس، مشروبات الکلی، سرخکردنیها مخصوصاً پیاز و انواع فستفودهاست. پاکسازی خلط غالب نیز از اصول مهم در سردرد و درمانهای طب سنتی است و معمولاً با استفاده از اطریفل گشنیزی یا داروهای پاککننده مانند هلیلهها انجام میشود. زالو گذاشتن روی پیشانی، حجامت عام و حجامت سر از روشهای یداوی هستند که در منابع طب سنتی برای کاهش فشار و بهبود جریان انرژی توصیه شدهاند. گذاشتن حنا بر روی سر، آرامسازی مزاج و کاهش حرارت اضافی را در پی دارد. همچنین چکاندن روغن بنفشه کنجدی برای گرممزاجان و روغن مرزنجوش برای سردمزاجان در بینی میتواند شدت حملات میگرنی را کم کند.
سوالات پر تکرار
۱. سردرد چه زمانی خطرناک و اورژانسی است؟
سردرد زمانی اورژانسی محسوب میشود که بهصورت ناگهانی، شدید و بدون سابقه قبلی ایجاد شود. در این وضعیت، انجام تصویربرداری مانند سیتیاسکن ضروری است، زیرا احتمال خونریزی مغزی وجود دارد. تشخیص سریع و بستری شدن در بیمارستان از اقدامات حیاتی است.
۲. سردرد جلوی سر معمولاً به چه دلیلی ایجاد میشود؟
این نوع سردرد اغلب به علت التهاب سینوسهای پیشانی رخ میدهد. اگر همراه با تب و لرز باشد، معمولاً از آنتیبیوتیک و مسکن استفاده میشود.
۳. چه عواملی باعث سردرد پشت سر میشوند؟
سردرد پشت سر معمولاً به دلیل فشار خون بالا، چربی خون یا مشکلات ستون فقرات گردنی ایجاد میشود.
۴. بهترین روشهای طب سنتی برای درمان سردرد چیست؟
در سردرد و درمانهای طب سنتی روشهایی مانند شستن سر با ختمی، گذاشتن حنا روی سر، آرامسازی اعصاب با گیاهان مفرح (بیدمشک، گاوزبان، سنبلالطیب)، پاکسازی خلط غالب و استفاده از روغنهای گیاهی پیشنهاد میشود.
۵. آیا میگرن آزمایش خاصی برای تشخیص دارد؟
خیر. تشخیص میگرن کاملاً بالینی است و آزمایش اختصاصی برای آن وجود ندارد. علائم ضرباندار و یکطرفه بودن درد و سابقه خانوادگی از مهمترین شاخصها هستند.
۶. در طب مدرن برای درمان میگرن چه داروهایی استفاده میشود؟
داروهایی مانند سوماتریپتان، ایمیپرامین و ژلوفن برای تسکین و کنترل حملات میگرنی کاربرد دارند.
۷. چه پرهیزهایی در طب سنتی برای کاهش میگرن توصیه میشود؟
در سردرد و درمانهای طب سنتی، پرهیز از ترشیها، کنسروها، فستفود، سوسیس و کالباس، سرخکردنیها و مشروبات الکلی توصیه میشود.
۸. روغن مناسب برای کاهش میگرن در طب سنتی چیست؟
برای گرممزاجان روغن بنفشه کنجدی و برای سردمزاجان روغن مرزنجوش در بینی چکانده میشود که به کاهش شدت سردرد کمک میکند.





